ΜΙΑ ΚΗΔΕΙΑ POR POR ΓΙΑ ΤΟΝ ASHIRIFIE
Κοσμοπολιτισμός της τζαζ στη Σειρά Accra, (3ο από 5)
Μια ταινία του Steven Feld
έγχρωμη, 60 λεπτά, 2009
στα αγγλικά, Ga, Twi
διαθέσιμο με αγγλικούς, γαλλικούς ή ιταλικούς υπότιτλους
βραβείο Prix Bartok 2010, Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου Jean Rouch και Société Française d’ethnomusicologie
Παραγωγή: Steven Feld/VoxLox και Nii Yemo Nunu/Kotopon Afrikan Images
Διεθνής διανομή από το Documentary Educational Resources: www.der.org
τρέιλερ και παρακολούθηση κατά παραγγελία: vimeo.com/ondemand/porporporfuneral
Συνδρομητική ροή Kanopy: kanopy.com/en/product/por-por-funeral-ashirifie?vp=ysu
Το Por Por (προφέρεται “paw paw”) είναι μια μουσική που πήρε το όνομά της από τον κορναριστό ήχο της παλαιάς κόρνας κλάξον, πανταχού παρούσα στα ξύλινα φορτηγά της αποικιακής ιστορίας των μεταφορών της Γκάνας. Αφού έφτασαν οι ηλεκτρικές κόρνες στη Δυτική Αφρική, μια ένωση οδηγών λεωφορείων και φορτηγών στην πόλη La της Accra διατήρησε τις παλιές κόρνες por por και προσθέτοντας φωνές και κρουστά, επινόησε μια τζαζ μουσική με κορναρίσματα που εκτελείται αποκλειστικά κατά τη διάρκεια κηδειών, πομπών και παρελάσεων οδηγών. Τον Μάρτιο του 2008 η ομάδα Por Por της Ένωσης Οδηγών La έχασε ένα από τα βασικά της μέλη, τον Nelson Ashirifie Mensah. Αυτή η ταινία, που γυρίστηκε κατόπιν αιτήματος της Ένωσης Οδηγών La και της οικογένειας του Ashirifie και αποτελείται σχεδόν εξ ολοκλήρου από μακρινά πλάνα, παρακολουθεί την κηδεία por por που έγινε στη μνήμη του Ashirifie. Στο τέλος της ταινίας, ο αρχηγός της μπάντας Por Por και αντιπρόεδρος της Ένωσης Nii Ashaii Ollennu και ο φωτογράφος της ομάδας Nii Yemo Nunu βλέπουν αυθόρμητα ένα κλασικό αμερικανικό φωτογραφικό βιβλίο και συζητούν για τον συντονισμό του por por με τις κηδείες με μπάντα χάλκινων πνευστών της Νέας Ορλεάνης.
Ο ανθρωπολόγος ciné-sono, Steven Feld, συνάντησε για πρώτη φορά τη μουσική por por και την ομάδα La Drivers Union Por Por στην Accra της Γκάνα το 2005. Σε εκείνο το σημείο η μουσική και οι τελετουργίες υπήρχαν επί σαράντα χρόνια, αλλά δεν είχαν καταγραφεί ποτέ σε ήχο ή φιλμ, παρά μόνο σε ασπρόμαυρες ακίνητες εικόνες από τον φωτογράφο της ομάδας, Nii Yemo Nunu. Ο Feld και ο Nunu άρχισαν να συνεργάζονται, παράγοντας αρχικά το CD του 2007, “Por Por: Honk Horn Music of Ghana”, για το Smithsonian Folkways (το οποίο δόθηκε στη Γκάνα ως δώρο της κυβέρνησης των ΗΠΑ για την 50ή επέτειο της ανεξαρτησίας). Το 2009 ακολούθησε ένα δεύτερο CD, το “Klebo!”, και η ταινία “Μια Κηδεία Por Por για τον Ashirifie”. Ακολούθησαν δύο επιπλέον ταινίες το 2012, η “MV Labadi”, για τον πατέρα του Nii Yemo, τον διακεκριμένο οδηγό και συνδικαλιστή Ataa Anangbi Anangfio, και ”Η ιστορία της Por Por”, όπου 25 ηλικιωμένοι οδηγοί αφηγούνται την ιστορία του πώς οι κόρνες εξελίχθηκαν από συσκευές σήμανσης σε μουσικά όργανα. Αυτή η ταινία και το CD περιλαμβάνονται στο “Cool Running”, ένα φωτογραφικό βιβλίο των Nunu και Feld του 2020 για τα κλασικά οχήματα και την ιστορία των κόρνων, το οποίο συνοδεύεται από ένα ψηφιακό συνοδευτικό βιβλίο, το “Driving is Our Work”, με τα πλήρη απομαγνητοφωνημένα κείμενα των συνεντεύξεων των οδηγών. Η διεθνής εμβέλεια της μουσικής Por Por απέκτησε πληρέστερη αναγνώριση με το CD “Horn to Horn” του 2023, μια συγχώνευση por por και rhythm and blues χάλκινων πνευστών σε συνεργασία με τους Texas Horns (horn2horn.com).